Denk aan de lange lijst van termen en afkortingen die nog maar weinig mensen begrijpen: IFTTT, Big Data, Organisch, om er maar een paar te noemen. Als je ooit een luchtreiniger of stofzuiger gekocht hebt, kun je waarschijnlijk ook “HEPA” aan die lijst toevoegen.
Wat betekent het dat een filter “HEPA” heet, en waarom is dat belangrijk? We leggen het graag uit:
Wat betekent HEPA en waar komt het vandaan?
HEPA, dat staat voor High Efficiency Particulate Air, is een term die gebruikt wordt om filters aan te duiden die 99,97 procent van de deeltjes van 0,3 micron en groter kunnen opvangen. Hoewel de HEPA norm en het certificeringsproces pas in 1983 tot stand is gekomen, gaat de ontwikkeling van HEPA filters terug tot de Tweede Wereldoorlog, toen Amerikaanse wetenschappers tijdens het Manhattan Project de eerste HEPA filtesr maakten om radioactieve deeltjes op te vangen die vrijkwamen bij het maken van de atoombom.
Waarom 0.3 micron?
Deze deeltjesgrootte (0.3 micron) wordt door wetenschappers de meest doordringende deeltjes grootte genoemd (Most Penetrating Particle Size, afgekort tot MPPS). Wetenschappers hebben ontdekt dat deeltjes van die grootte het meeste aan luchtfilters ontsnappen dan grotere of kleinere deeltjes.
Waar zijn HEPA filters van gemaakt en hoe werken ze?
De meeste moderne HEPA filters bestaan uit in elkaar gevlochten glasvezels die in talloze richtingen gedraaid zijn, zodat een doolhof van vezels ontstaat. Terwijl deeltjes dit web doorkruisen, worden ze op de volgende manieren uit de lucht gehaald:
Direct: Grote deeltjes, zoals bepaalde soorten stof, schimmels en pollen, doorkruizen een filter in een rechte baan, botsen tegen een vezel en blijven er aan kleven.
Zeven: De luchtstroom voert een deeltje tussen twee vezels door, maar het deeltje is groter dan de tussenruimte, zodat het verstrikt raakt.
Onderschepping: De lucht is behendig genoeg om rond de vezels te stromen, echter, deeltjes zijn trager en blijven aan de zijkanten van vezels kleven.
Diffusie: Kleine, ultrafijne deeltjes bewegen over het algemeen grilliger dan grotere en de kans is groter dat ze vezels raken en eraan blijven kleven.
Vragen
Hoe zit het met de deeltjes die niet door een HEPA filter worden opgevangen?
Maak je geen zorgen. Er zijn andere technologieën in luchtreinigers die samenwerken met HEPA filters om veel superkleine verontreinigingen, zoals rook, dampen en andere chemicaliën, te verwijderen. Actieve koolstoffilters gebruiken kleine poriën om sommige chemicaliën, geuren en rook op te vangen die een HEPA filter misschien niet opvangt.
Ik lees steeds de Engelse term ‘True HEPA’. Zijn er verschillende type HEPA Filters?
Er zijn nogal wat termen die marketing bedrijven gebruiken om luchtfilters te beschrijven. Hoewel “True HEPA” technisch gezien een marketing term is, wordt het door bedrijven gebruikt om onderscheid te maken tussen Amerikaanse en Europese HEPA normen.
In Europa hoeft een filter slechts 85 procent van de deeltjes met een grootte van 0,3 micron op te vangen – vergeleken met de 99,97 procent Amerikaanse norm – om HEPA-gecertificeerd te zijn. De Amerikaanse norm wordt dan ook vaak “True HEPA” of “Ultra HEPA” genoemd en andere HEPA variaties worden niet erkend door de instanties in de Verenigde Staten of Europa.
Waar worden HEPA filters gebruikt?
Net als in het Manhattan Project waren HEPA filters oorspronkelijk bedoeld voor gebruik in laboratoria en fabrieken. Tegenwoordig zijn ze ook doorgedrongen tot consumentenproducten, waaronder auto’s, #stofzuigers, en – je raadt het al – luchtreinigers.
Kan ik een HEPA filter schoonmaken?
HEPA filters met water of een stofzuiger schoonmaken is niet aan te bevelen, omdat dit de vezels van de HEPA filters kan beschadigen. Lees hier meer over de nadelen van het schoonmaken van je HEPA filter.
