Als je vaak last van allergieën hebt of een chronische longziekte zoals astma, ben je je waarschijnlijk zeer bewust van het effect dat schimmel op je gezondheid kan hebben. Maar ook als je een gezond immuunsysteem hebt en geen allergieën, kan schimmel allerlei gezondheidsproblemen veroorzaken – hoesten, een piepende ademhaling, en irritatie van keel, huid en ogen, om maar een paar symptomen te noemen.
Schimmel is overal en hoewel je je blootstelling eraan buitenshuis of in openbare ruimten niet volledig onder controle kunt houden, kun je wel controleren of er schimmel op veel voorkomende plaatsen in je huis voorkomt en vervolgens maatregelen nemen om het te voorkomen en te verwijderen.
Wat is Schimmel en wat Veroorzaakt Schimmel in je Huis?
Schimmel zijn kleine microscopisch sporen die in de lucht zweven. Als er clusters schimmelsporen op oppervlakken groeien, beginnen ze zich voort te planten en worden ze zichtbaar voor het menselijk oog.
Als je een longaandoening hebt, kan zelfs het inademen van de microscopische sporen een aanval uitlokken. Als dat niet zo is, ben je je er misschien niet eens van bewust dat er schimmel in je huis bevind, tot je het ziet of ruikt (een vochtige, muffe geur is een goede aanwijzing dat er ergens schimmel groeit).
Bepaalde factoren zijn nodig voor schimmelgroei: de aanwezigheid van schimmelsporen, een oppervlak om op te groeien, zuurstof, warmte, en duisternis. Wanneer je vocht, afkomstig van een waterlek of een hoge vochtigheidsgraad, aan de mix toevoegt, beginnen de schimmelproblemen. Weten waar schimmels in huizen voorkomt kan je helpen het te voorkomen en te behandelen, zodat je je huis en je lichaam gezond kunt houden.
Waar kun je op schimmel in je badkamer controleren
Je houdt misschien van een lange, warme douche, maar schimmel helaas ook. De warme, natte omgeving van een badkamer is praktisch een uitnodiging voor schimmelgroei. Badkamers die niet goed geventileerd worden (door een raam, een ventilator, of idealiter allebei) zijn bijzonder vatbaar voor het aantrekken van schimmel.
Hoewel het misschien duidelijk is de douchetegels te controleren, zijn er tal van minder voor de hand liggende plaatsen waar schimmel in de badkamer kan groeien.
In de douche en de badkuip
Douches en badkuipen zijn een van de meest voorkomende plaatsen waar je schimmel kunt aantreffen. Bij herhaald gebruik hebben deze plekken de neiging het grootste deel van de tijd vochtig te zijn.
Als je tijdens en na het douchen of baden niet goed ventileert, gedijen schimmelsporen goed. Maar schimmel is niet altijd zichtbaar en voor de hand liggend; controleer op schimmel op je shampooflessen, washandjes en douchegordijn, in en rond de kraan en douchekop, en in het tegelgruis.
De Wasbak en het toilet
De aanwezigheid van water, gecombineerd met het vochtige karakter van badkamers, maakt gootstenen en toiletten vatbaar voor schimmelgroei. Rondom de wasbak is, als het niet schoongemaakt of gedroogd is, een goede plek om te controleren. Je moet ook tandpasta en tandenborstel bakjes inspecteren, achter het toilet, onder de gootsteen van de badkamer waar schoonmaakspullen bewaard worden (overtollig vocht dat overblijft na het gebruik van de spullen kan schimmel veroorzaken), en alle leidingen voor zowel de wasbak als het toilet.
In de muren en op de vloer
Let behalve op de hierboven genoemde plaatsen ook op eventuele waterlekken op de muren of vloeren – deze lekken, hoewel zeldzaam, kunnen snel beschimmelen. Ook van badkamerkleden is bekend dat ze schimmel kunnen herbergen, en meestal worden ze niet zo vaak gewassen als zou moeten.
Enkele tips om je badkamer schimmelvrij te houden
- Gebruik een ventilator tijdens douchen/badderen, en laat dezd minstens 30 minuten aan staan
- Gebruik een luchtontvochtiger of airconditioner om de vochtigheidsgraad in je hele huis laag te houden
- Houd alle oppervlakken, ook de wasbak en vloeren, schoon en droog
- Controleer op lekkende kranen en leidingen
Waar kun je controleren op schimmel in je keuken
Van lang vergeten restjes achter in je koelkast tot de vergeten afwas die zich in de gootsteen opstapelt, zijn er voldoende oppervlakken voor schimmelgroei. De extra vochtigheid door het gebruik van het fornuis en stromend heet water kan ervoor zorgen dat schimmel in de keuken snel groeit. Enkele van de meest voorkomende plaatsen om op schimmel in de keuken te controleren zijn:
In, op, en onder de gootsteen
Er gebeurt veel op je aanrecht. Vuile vaat stapelt zich op (ja, niet bij mij hoor ;), natte sponzen zitten in de wasbak en kranen lopen dag in dag uit. Dit al draagt bij tot schimmelgroei, dus controleer op deze plaatsen vaak als je schimmel wilt voorkomen. O, en vergeet niet onder de gootsteen te kijken – lekkende leidingen zijn veelal een groot probleem.
De koelkast en voorraadkast
Voedsel, vooral als het over de datum is, kan brschimmelen. Je koelkast en voorraadkast moeten vrij blijven van voedsel dat het over de datum is, en de oppervlakken moeten regelmatig schoongemaakt worden. Behalve die voor de hand liggende plaatsen, verzamelen ook lekbakken en waterdispensers van koelkasten water en zijn daardoor de ideale plaats voor schimmelvorming.
Magnetron en Fornuis
Spetters en vlekken zijn twee aspecten van een magnetron en fornuis die schimmela veroorzaken als je het niet op tijd schoon maakf.
Andere plaatsen in de keuken
Houten snijplanken, prullenbakken, achter het fornuis (waar eten valt) en ramen en vensterbanken in de keuken zijn plekjes die schimmels leuk vinden. Er is genoeg voedsel te vinden voor schimmels, dus het schoon en droog houden is van cruciaal belang.
Om je keuken schimmelvrij te houden, moet je zorgen dat:
- Ventileer bij het koken en afwassen door een raam open te zetten, een ventilator te gebruiken, of beide
- Was de afwas elke dag, zodat deze zich niet opstapelt in de gootsteen
- Schoon en droog regelmatig het fornuis, de magnetron, de aanrechten, de kasten en de vensterbanken
- Maak de binnenkant van je koelkast en de lekbak van je koelkast vaak schoon
- Zet elke dag het vuilnis buiten
Schimmel in je Slaapkamer
In het algemeen lijkt je slaapkamer misschien geen broedplaats voor schimmel, en met een goed gecontroleerde luchtvochtigheid is dat ook niet zo. Maar alle kamers in een huis zijn vatbaar voor schimmel.
Op je Matras
Het enige wat echt nodig is om schimmel te laten ontstaan is vocht en iets waar schimmel op kan groeien. Schimmel op je matras is een beangstigende gedachte. Als je kunt, investeer dan in een schimmelbestendig matras. Zorg er anders voor dat de vochtigheid in je slaapkamer laag blijft en dat je matras (ook de onderkant – kies voor een lattenbodem) koel en droog blijft.
Ramen en Vensterbanken
Zoals hierboven vermeld, kunnen ramen die door vochtigheid condens verzamelen bijzonder schimmelgevoelig zijn. Als dat vocht zijn weg vindt naar de vensterbank, kun je er bijna zeker van zijn dat je een schimmelprobleem hebt.
Roosters voor Airconditioning en Verwarming
Hoewel het gebruik van een airco of verwarming prima is (en kan helpen de luchtvochtigheid onder controle te houden), is het mogelijk dat er schimmel in de ventilatieopeningen groeit.
Om te voorkomen dat schimmel in je slaapkamer groeit, moet je:
- Een luchtontvochtiger gebruiken om overtollig vocht uit de lucht te verwijderen
- Investeer in een schimmelbestendige matras of, op z’n minst, een waterdichte matrashoes
Schimmel in je Huiskamer
Het is nu duidelijk dat schimmel zich in elke kamer van je huis kan vormen. De woonkamer is geen uitzondering. Van snacks tijdens het TV kijken of de planten om de lucht fris te houden, de kans op schimmelgroei is ook in de huiskamer aanwezig.
Bekleding en Gordijnen
Stof en bekleding zijn goede oppervlaktes voor schimmelgroei. Als je bank (of andere met stof beklede meubels) of gordijnen vochtig worden, kun je een vieze, muffe geur opmerken. Dit zou een indicatie kunnen zijn voor schimmel.
Binnenplanten
Groen in je huis kan goed zijn voor de luchtzuivering, maar kan, als het niet in de gaten wordt gehouden, ook schimmel aantrekken. Zorg dat je huis een optimale vochtigheidsgraad heeft en dat je je planten niet te veel water geeft. Dit zou voldoende moeten zijn om schimmelgroei te voorkomen.
Haard en Schoorsteen
Als ze niet worden gebruikt, zijn open haarden en schoorstenen koel, vochtig en donker, waardoor ze schimmels aantrekken. En omdat de baksteen waarmee de meeste open haarden gebouwd zijn poreus is, kan de schimmel zich snel verspreiden.
Hier is hoe je kunt voorkomen dat er schimmel in je huiskamer groeit:
- Zoals altijd, gebruik een luchtontvochtiger om het vochtgehalte in je huis laag te houden
- Zorg ervoor dat stoffen banken en gordijnen schoon en droog blijven
- Laat je schoorsteen en open haard schoonmaken door een vakman
Waar kun je op schimmel controleren in kelder, zolder en garage
Je brengt misschien niet veel tijd door in deze kamers van je huis. Dat betekent niet alleen dat je minder snel schimmel opmerkt, het betekent ook dat schimmel meer kans heeft te groeien door slechte ventilatie. Dit, gecombineerd met het donkere, koude karakter van zolders, kelders, en garages, maakt schimmel zeer waarschijnlijk.
Op zolder
Schimmel op zolder is een enorm probleem – het kan in je ventilatiesystemen zitten en schimmel door de rest van je huis verspreiden. Controleer je zolder op schimmel:
- Op het dak, in de buurt van mogelijke lekken
- In de isolatie
- Nabij eventuele ventilatieopeningen van de keuken, badkamer, of wasruimte/droger
Om te voorkomen dat schimmel op je zolder groeit (en zich verspreidt), kun je:
- Eventuele daklekken zo snel mogelijk repareren
- Gebruik de juiste soort isolatie
- Houd je dakgoot schoon en in goede staat, vooral in de regenachtige maanden
In de kelder
Iedereen kent die muffe keldergeur, maar je kelder hoeft niet het slachtoffer te worden van die geur als je de schimmel buiten houdt. Er zijn hier veel plekken die vatbaar zijn voor schimmelgroei, omdat dit meestal een vochtig deel van het huis is, dus hier zijn een paar geheugensteuntjes over waar je moet zoeken:
- Om leidingen en buizen ( zoek naar lekken, overtollig vocht, en condensatie)
- Nabij plekken waar de fundering kan lekken
- Nabij een pomp
- Ramen of ventilatieroosters waar condens zich kan verzamelen
Enkele tips om schimmelgroei in de kelder te voorkomen:
- Gebruik een luchtontvochtiger om het vochtgehalte laag te houden
- Schilder met waterdichte of schimmelwerende verf
- Controleer en repareer lekkende leidingen of lekken in de fundering
- Zorg voor voldoende ventilatie
- Maak de buitenkant van je kelder waterdicht en verhelp problemen met de afwatering
In de garage
Regen van je auto en waterlekken van het dak zijn twee van de belangrijkste oorzaken van schimmel in je garage. Als je de garage gebruikt voor de opslag van oude spullen of schoonmaakspullen, kun je schimmel aantreffen die groeit op plaatsen die je niet zou verwachten. Controleer zeker op schimmel:
Achter of onder opslagplaatsen die niet vaak verplaatst worden
Rond de garagedeuren en ramen
Op plaatsen dat water vasthoudt
Houd schimmel in je garage op afstand door:
- Een luchtontvochtiger te gebruiken om het vochtgehalte laag te houden, vooral tijdens natte maanden
- Gebruik een watervaste of schimmelwerende verf voor de muren en het beton in je garage
- Gebruik een vloertrekker om stilstaand water van de vloer te verwijderen
- Probeer zonlicht en ventilatie in de garage te laten komen, als dat mogelijk is
Extra plaatsen om op schimmel in je huis te controleren
Muren en plafond
Je muren en plafond kunnen schimmel bevatteb zonder dat je er iets van merkt. Helaas is er geen gemakkelijke manier om te zien of er schimmel zit zonder een expert er naar te laten kijken. Je kunt echter wel letten op een paar waarschuwingssignalen zoals een muffe, aardachtige geur of het zien van condens op de muur of het plafond. Behang kan ook schimmel herbergen. Als je afbladderend of vochtig behang ziet, kan er zich schimmel ophopen. Wees voorzichtig met zelf afpellen, want dan kan een wolk schimmelsporen vrijkomen. Als je schimmelgroei in de muren vermoedt, kun je het beste een vakman inschakelen.
(Stoffen) Bekleding
Zoals we eerder bespraken, zijn stoffen oppervlakken poreus en bekend om het verzamelen van schimmel. Er zijn veel stoffen oppervlakken die bijzonder vatbaar zijn voor schimmelgroei: banken, gordijnen, kleding, en handdoeken. Laat een van deze dingen te lang nat en er ontstaat schimmel.
Tapijt vormt een heel ander probleem. Misschien zie (of ruik) je geen schimmelgroei op je tapijt, maar het is heel goed mogelijk dat het eronder zit. Grote gemorste en gelekte vloeistoffen komen voor en moeten opgeruimd en grondig gedroogd worden om schimmelvorming te voorkomen. Als je toch schimmel in je tapijten opmerkt, kun je beter een vakman bellen om het aan te pakken.
Wasmachines en drogers
Apparaten die water gebruiken of ermee in contact komen hebben de potentie om schimmel te herbergen. Vermijd het om natte kleren in je wasmachine of droger te bewaren en zorg ervoor dat je de droger goed buiten het huis (en niet op zolder) ventileert.
Houd de deur van de wasmachine open als hij niet in gebruik is. Vergeet ook niet het pluis van de droger op te verwijderen – ook hierin kan schimmel groeien.
De geïnvesteerde tijd om te controleren is de moeite waard
Niemand wil dat er schimmel in zijn huis groeit. Toch zijn veel mensen zich niet bewust van de verscheidenheid aan plaatsen waar schimmelvorming plaatsvindt. Aanvankelijk kan het controleren op schimmel en het nemen van maatregelen om het te voorkomen een heel gedoe zijn, maar op lange termijn kan het voorkomen dat je ziek wordt en dat je huis beschadigd raakt.