Als het gaat om de zorg voor je huis en de gezondheid van de mensen die erin wonen, is er één probleem dat regelmatig de kop op kan steken; overmatige vochtigheid. Hoge vochtigheid, of die nu het gevolg is van slechte luchtcirculatie en ventilatie, een lekkage of gewoon het klimaat, kan leiden tot schimmelaantasting en structurele schade, en het kan zelfs gezondheidsproblemen zoals allergieën en astma verergeren.
Een luchtontvochtiger is een apparaat dat vocht aan de lucht onttrekt door het tot vloeibaar water te condenseren. Ze kunnen een belangrijk hulpmiddel zijn om de vochtigheid in je huis te helpen verminderen, vochtgerelateerde problemen te voorkomen en je luchtkwaliteit te verbeteren.
Net zoals een luchtbevochtiger helpt om vocht toe te voegen, kan een ontvochtiger vooral nuttig zijn in de kelder, kruipruimte of badkamer – plekken in je huis die de neiging hebben overmatig vochtig te zijn. Dit artikel onderzoekt hoe luchtontvochtigers werken en legt uit wanneer, waar en hoe je ze goed gebruikt om de vochtproblemen in je huishouden onder controle te houden.
Waar, wanneer en waarom je misschien een ontvochtiger nodig hebt
De plaatsen in je huis waar vocht het meest voorkomt kunnen slecht geventileerd zijn. Veelal betekent dit dat je kelder of zolder de voornaamste plekken zijn voor vochtproblemen. Als je geen raam of afzuigventilator in je badkamer hebt, kan dit ook vochtproblemen opleveren.
Vaak kunnen de tekenen van een vochtigheidsprobleem zo simpel zijn als de kamer binnenlopen en een benauwd of klam gevoel krijgen. Een muffe geur is een ander belangrijk teken van problematische luchtvochtigheid en kan wijzen op een schimmelprobleem.
Als de luchtvochtigheid bijzonder hoog is of erg lang aanhoudt, zul je meer zichtbare gevolgen zien, zoals:
- Oppervlakken in de omgeving kunnen werkelijk nat aanvoelen.
- Zachte oppervlakken zoals tapijten, hout of plafondtegels kunnen vochtige plekken of watervlekken vertonen.
- Uiteindelijk kan hout gaan rotten.
Je zult misschien een ontvochtiger moeten gebruiken, zelfs bij een matige luchtvochtigheid, als je gevoelige voorwerpen op zolder of in je kelder bewaart. Boeken en foto’s zijn uiterst gevoelig voor vocht en zullen in de loop der jaren qua kwaliteit achteruitgaan als de luchtvochtigheid niet laag gehouden wordt.
Veel verzamelobjecten kunnen ook door vochtigheid beschadigd raken, dus is het waarschijnlijk een goed idee om een ontvochtiger te gebruiken waar je je Pokémon kaarten of stripboeken bewaart.
Wat een luchtontvochtiger voor je gezondheid kan doen
De vochtigheid in huis laag houden met een luchtontvochtiger is goed voor je huis en de inboedel, maar het is ook goed voor de gezondheid van je gezin. Belangrijker is dat vochtige omstandigheden ideale broedplaatsen zijn voor een heleboel allergie veroorzakers.
Een luchtontvochtiger kan schimmelgroei helpen verminderen.
Schimmel gedijt in vochtige omstandigheden en er komen schimmelsporen vrij. Bij mensen met gevoelige luchtwegen, allergie- en astmasymptomen is chimmel een veel voorkomende oorzaak.
Een luchtontvochtiger kan helpen tegen guisstofmijt. Vochtige lucht bevordert ook een gezonde populatie van huisstofmijten.
Huisstofmijten zijn een veel voorkomende oorzaak van allergie- en astma symptomen, hoewel sommige onderzoeken niet veel bewijs hebben gevonden dat luchtontvochtigers astmasymptomen verminderen, is het wel zo dat stofmijten slechter gedijen bij een lage luchtvochtigheidsgraad.
Voor astmapatiënten kan een hoge luchtvochtigheid in combinatie met hoge temperaturen een cyclus van ademhalingsprobpemen, overmatig zweten en uitdroging veroorzaken.
Hoe Werkt een Luchtontvochtiger?
Luchtontvochtigers werken op vrijwel dezelfde manier als airconditioners. Beide apparaten maken gebruik van de eigenschappen van een vloeistof die gemakkelijk samenperst en uitzet. De cyclus van uitzetten en samenpersen van het middel koelt de spoelen binnenin het apparaat af, terwijl in een ander deel van het apparaat warmte wordt opgewekt. Wanneer lucht uit de kamer door een ventilator wordt aangezogen, gaat die over de spoelen en wordt afgekoeld.
Maar hoe haalt een ontvochtiger dan het vocht uit de lucht? Daarvoor moeten we het over de vochtigheid zelf hebben. Een gegeven hoeveelheid lucht kan maar een bepaalde hoeveelheid watermoleculen bevatten, en die hoeveelheid kan veranderen naargelang de temperatuur van de lucht. Lucht zet uit naarmate hij warmer wordt, dus kan hij meer vocht vasthouden. Daarom voelt 90% vochtigheid op een dag van 30 graden veel slechter aan dan 90% vochtigheid op een dag van 10 graden. Dit staat bekend als relatieve vochtigheid.
Als lucht afgekoeld is, kan dezw niet zoveel vocht vasthouden. De lucht trekt samen, alsof je in een spons knijpt. Het vocht wordt uit de lucht geperst en zal uiteindelijk op een oppervlak condenseren als vloeibaar water.
Dat is wat er in een luchtontvochtiger (of een airconditioner) gebeurt. De lucht passeert de koele condensorspiralen en wordt zelf afgekoeld. Vocht wordt “uitgewrongen”, verzamelt zich op de spoelen en druppelt naar beneden in een opvangemmer of afvoerbak.
In een ontvochtiger heeft de afvoeremmer meestal een vlotterkraan die een afsluitschakelaar in werking stelt om te voorkomen dat de emmer overloopt. Sommige luchtontvochtigers gebruiken door zwaartekracht gevoede slangen of zelfs pompen om het water automatisch te verwijderen.
Hoe dan ook, het water wordt uit de lucht verwijderd, en de minder vochtige lucht wordt teruggevoerd de kamer in. Moderne luchtontvochtigers hebben een hygrostaat waarmee je een bepaalde vochtigheidsgraad kunt instellen (30 tot 50 procent is meestal geschikt voor de meeste woningen). De humidistaat schakelt de ontvochtiger automatisch uit als de luchtvochtigheid de ingestelde waarde bereikt, en schakelt hem weer in als de luchtvochtigheid stijgt.
De juiste ontvochtiger voor je ruimte kiezen
Een luchtontvochtiger “werkt” in wezen hetzelfde, of het apparaat nu in een kelder, badkamer, slaapkamer of kruipruimte staat, want hoe een ontvochtigrr het vocht aan de lucht onttrekt gaat volgens dezelfde methode, ongeacht de ruimte waarin het staat.
De beste keuze luchtontvochtiger kan echter beïnvloed worden door het soort kamer waarin je de vochtigheid wilt verminderen. In het algemeen kunnen de vierkante meters van de ruimte, hoe vochtig de ruimte is en of de luchtontvochtiger zal werken bij temperaturen onder de 18 graden, invloed hebben op wat voor soort luchtontvochtiger het beste is voor een kamer.
Een andere belangrijke overweging bij de aankoop van een ontvochtiger is de capaciteit. De dagcapaciteit geeft aan hoeveel liter vocht het apparaat in 24 uur aan de lucht onttrekt. Een gemiddelde luchtontvochtiger onttrekt zo’n 10 liter water aan de lucht.
De temperatuur van de ruimte en hoe die een luchtontvochtiger beïnvloedt
Als de ruimte die je wilt ontvochtigen een luchttemperatuur van minder dan 17 graden heeft, heb je misschien een ontvochtiger nodig met speciale voorzieningen om vorstvorming op de condensatiespoelen te voorkomen. Deze ontvochtigers hebben een anti-vorst sensor die het apparaat tijdelijk uitschakelt om te voorkomen dat zich vorst ophoopt.
Wat voor soort ontvochtiger heb ik nodig voor mijn kelder?
Een eenvoudige luchtontvochtiger kan zijn wat je nodig hebt om je kelder te ontvochtigen. Als de temperatuur in je kelder meestal onder de 17 graden komt, is het een goed idee de hierboven genoemde antivries sensor te overwegen. Vorst kan de werking van het apparaat nadelig beïnvloeden doordat de compressor in- en uitschakelt zonder het vocht echt uit de lucht te verwijderen.
Je zou ook een model moeten overwegen met een slangbevestigingsfunctie. Hiermee kun je een slang aansluiten voor de afvoer van het water, zodat de ontvochtiger kan blijven werken zonder dat je de emmer hoeft te legen – vooral als het misschien voortdurend ontvocht moet worden i een periode van overmatig vochtige dagen.
Welke ontvochtiger moet ik voor een zolder of kruipruimte gebruiken?
Zolders en kruipruimten kunnen problemen opleveren bij het verwijderen van vocht, maar het is van cruciaal belang die ruimten te ontvochtigen om schimmel en misschien houtrot te voorkomen. Voor een grote zolder is een gewone luchtontvochtiger een goede oplossing.
Voor kleinere afgesloten ruimten zijn er ontvochtigers met een lagere capaciteit die het werk kunnen doen. Voor echt krappe of kleine kruipruimtes is het gebruik van een droogmiddel misschien je enige optie in plaats van een luchyontvochtiger.
Welke ontvochtiger moet ik voor een badkamer gebruiken?
Voor kamers met specifieke vochtproblemen, zoals keukens en badkamers, helpt airconditioning ook, maar die kamers moeten echt een ventilator of ventilatie hebben om vocht buiten het huis af te leiden.
Vochtophoping in slecht geventileerde badkamers is een veel voorkomende bron van schimmel. Als er echter geen ventilator is die naar buiten afvoert, of een raam dat open kan, kan een ontvochtiger een goede optie zijn om overtollig vocht in de badkamer te verwijderen. In het algemeen heb je vanwege de kleine ruimte waarschijnlijk geen apparaat met grote capaciteit nodig.
Gebruik een droogmiddel voor kleine, afgesloten ruimten
Een droogmiddel heeft geen geen elektriciteit nodig. Het is in wezen een emmer of schaal gevuld met een stof die grote hoeveelheden vocht kan opnemen. Als het middel verzadigd is, houdt het op te werken, zodat het middel vervangen of bijgevuld moet worden.
Het gebruik van een droogmiddel is niet doeltreffend in grote ruimten met een hoge vochtigheid, zoals een kelder, maar ze zijn uitstekend in kleine afgesloten ruimten waar je de vochtigheid moet regelen, maar niet genoeg ruimte hebt om een omvangrijke luchtontvochtiger te laten werken. Kasten, kampeerwagens en kruipruimtes zijn allemaal plaatsen waar droogmiddel goed zou kunnen werken.
Vochtigheid in de rest van het huis regelen
Als je in je hele huis vochtproblemen hebt, is een manier om daar iets aan te doen de installatie van centrale airconditioning. Omdat een airconditioner werkt als een ontvochtiger, behalve dat het warme lucht naar buiten pompt in plaats van terug het huis in. Dit kan helpen de totale vochtigheidsgraad in je huis laag te houden.
Ventilatie kan ook helpen bij vochtigheid op zolders en kruipruimten.
Bedenk dat een te lage luchtvochtigheid (minder dan 30 procent) ook structurele en gezondheidsgerelateerde problemen kan veroorzaken. Dit is typisch een probleem in de wintermaanden en koudere klimaten. Zorg ervoor dat je geen te lage vochtigheid veroorzaakt door een luchtontvochtiger te gebruiken.
Ontvochtiger om de luchtkwaliteit binnenshuis te verbeteren
Het algemene doel bij het gebruik van een luchtontvochtiger is de luchtkwaliteit binnenshuis te verbeteren. Een andere manier om de luchtkwaliteit te verbeteren, vooral als je een allergie voor schimmel of stofmijt hebt, is het gebruik van een luchtreiniger.
Het regelen van de luchtvochtigheid is erg belangrijk voor de luchtkwaliteit en kan helpen bij astma of allergieën. Als je regelmatig te maken hebt met te veel vocht in je huis, kan het helpen de juiste capaciteit luchtontvochtiger te kiezen (en rekening te houden met de temperatuur van de kamer), of die nu in je kelder, badkamer of slaapkamer staat.