De meeste huizen in Nederland vertrouwen op een soort van verwarmings en ventilatie systeem om de binnentemperatuur onder controle te houden. Je thermostaat fungeert als het belangrijkste toegangspunt voor dit systeem, zodat je kunt bepalen wanneer en bij welke temperatuur de lucht circuleert. Misschien weet je het niet, maar de thermostaten van vandaag de dag zijn heel anders dan de typische modellen die slechts 10 jaar geleden in de winkels werden verkocht.
Dat is waar deze gids van pas komt. We verkennen de thermostaatmarkt, zodat je kunt beslissen welk model het meest zinvol is voor je huis.
Er zijn tal van producten die kunnen helpen bij het regelen van de temperatuur van je huis, zoals een plafondventilator of een compacte airco, maar we richten ons vooral op het slim verwarmen van je huis door middel van een thermostaat.
Basis thermostaten
Programmeerbare thermostaten zijn tegenwoordig vrij gebruikelijk. Om ze te configureren, voer je eenvoudigweg een schema in dat overeenkomt met de tijden dat je verwacht thuis of onderweg te zijn.
Als je een traditionele 9-to-5 baan hebt, kan een dergelijke thermostaat heel goed werken. Stel de thermostaat gewoon in op een energiezuiniger temperatuur terwijl je aan het werk bent en programmeer het naar een aangename temperatuur rond de tijd dat je gewoonlijk thuiskomt. Zo heb je ook een instelling voor de weekdagen en een andere instelling voor de weekenden. En natuurlijk kun je de thermostaat altijd handmatig aanpassen als dat nodig is.
Programmeerbare thermostaten tellen wel mee als een vorm van automatisering, maar zijn niet bepaald slim.
Dat komt omdat ze niet in staat zijn om zich automatisch aan te passen aan je veranderende schema; je moet nog steeds handmatig aanpassingen maken als je de bestaande programmeerinstellingen wilt aanpassen.
Slimme modellen zoals de Nest Learning Thermostaat en de Honeywell Lyric T6 proberen je meer controle te geven over je verwarmings- en koelomgeving met Wi-Fi-integratie, web- en mobiele apps en zelfs sensoren die aangeven of je thuis bent of niet.
Alle bovenstaande modellen zijn doe het zelf-opties. Dat betekent dat je geen contact hoeft op te nemen met een dealer, tenzij je dat natuurlijk wel wilt. In plaats daarvan vind je deze modellen naast de meer traditionele handmatige en programmeerbare opties in de meeste winkels. Dat maakt deze slimme thermostaten een vrij eenvoudige upgrade.
Slimme thermostaten
Van de thermostaten die we tot nu toe hebben getest, hebben we twee typen slimme thermostaat-technologie gezien: het leren van algoritmes en geofencing.
Algoritmen
De Nest Learning Thermostaat vertrouwt op het zogenaamde algoritmisch leren. Met deze thermostaten kan je de basisparameters voor je schema invoeren, vergelijkbaar met een traditioneel programmeerbaar model, maar ze hebben ook de mogelijkheid om je schema in de loop der tijd te “begrijpen” om zich zodoendr automatisch aan te passen aan veranderende patronen.
De Nest heeft bijvoorbeeld een “Auto Away” functie. Als je een tijdje niet in het bereik van de 150 graden bewegings- en lichtsensoren komt, wordt aangenomen dat je weg bent (ook al is het gedurende een tijd dat je thuis hoort te zijn) en standaard naar een meer energie-efficiënte Away-modus overgeschakeld. En als je Nest begint te “merken” dat je gedurende deze tijd regelmatig weg bent, begint de thermostaat dit nieuwe patroon in je routine te leren en zijn schema daarop aan te passen.
Natuurlijk is dit niet perfect. Het kan zijn dat je thuis ziek bent en daardoor de hele dag niet voor de thermostaat hebt gelopen, omdat je ziek in bed ligt. Dan kan het zijn dat je snel een handmatige aanpassing moet doen op de msartphone app of op de thermostaat zelf om te laten weten dat je in feite thuis bent.
Geofencing
In tegenstelling tot de Nest Learning Thermostaat, vertrouwt de Honeywell Lyric T6 op de geofencing functie van je telefoon om te vertellen of je thuis of onderweg bent. Je kunt het bereik instellen op bepaalde afstandrn, zodat wanneer je buiten dat bereik komt, de thermostaat automatisch op de weg-modus moet worden ingesteld.
Dit is een slim idee, ervan uitgaande dat je je telefoon thuis niet regelmatig vergeet, maar het werkt in de praktijk niet altijd goed. Stel je voor dat je meerdere familieleden hebt met de Lyric app en de geofencing functie ingeschakeld — dat kan veel hoofdpijn veroorzaken.
Ontwerp
De meeste thermostaten in de winkels zien er behoorlijk lelijk uit. De standaardplastic witte afwerking heeft echter wel een doel; het past in de meeste interieur toepassigen.
Maar de slimme thermostaten zien er toch iets beter uit. De Honeywell Lyric T6 heeft bijvoorbeeld een ontwerp dat afwijkt van het traditionele ontwerp.
Slim of Niet?
Slimme thermostaten worden steeds meer onderdeel van het grotere “Smart Home” geheel. Steeds meer apparaten zijn “Smart Home” compitabel en worden gelinkt aan ander slimme apparaten voor een volledige integratie.
Daarnaast werkt biivoorbeeld de Honeywell Lyric T6 op Apple’s Siri spraakbesturing. Dat betekent dat je je thermostaat met een eenvoudig spraakcommando kunt aanpassen: “Zet mijn thermostaat op 22 graden”, “Wat is de huidige temperatuur van mijn thermostaat?” en ga zo maar door.
Slimme thermostaten zijn helaas niet goedkoop. Je kunt een standaar programmeerbare thermostaat voor minder dan 30 euro kopen, terwijl deze slimme modellen variëren in prijs van €150 tot €250. Dus zelfs als je geld bespaart op dr energierekening, kan het even duren voordat de kosten eruit zijn.
App Communicatie
De configuratie met een app zal variëren afhankelijk van het specifieke product, maar elke slimme thermostaat zal je verschillende vragen stellen, zoals welk type systeem je hebt, welke vorm van verwarming je gebruikt, of je één- of tweetraps verwarming en koeling hebt, enzovoort.
Dit is ook de plek waar je een aantal basis minimum- en maximum voorkeurstemperaturen kunt instellen en welk soort waarschuwingen, indien van toepassing, je wilt ontvangen. Daarna ben je klaar om je thermostaat op afstand te gaan bedienen, een geweldige functie voor die momenten dat je de thermostaat onderweg op vakantie in de vakantiestand wilt zetten of gewoon kleine aanpassingen wilt maken vanuit je luie stoel.
Is een Slimme Thermostaat Iets voor Jou?
De verwarming en koeling van je huis is iets waar je rekening mee moet houden. Er is een duidelijke balans tussen comfort en geld besparen. Terwijl traditionele thermostaten het werk zeker kunnen doen, probeert de volgende generatie verwarmings- en koelingsapparatuur je nog meer controle te geven over je omgeving.
Uiteindelijk gaat het er echter allemaal om wat voor jou zinvol is. Vergelijk de opties die er zijn met je behoeften en beslis dan of een slimme thermostaat de moeite waard is om de standaard thermostaat te vervangen.
Installatie
Als je al eerder een thermostaat hebt geïnstalleerd, moet dit proces ongeveer hetzelfde zijn. In geval van twijfel, vraag een professionele of gekwalificeerd persoon om hulp.